Theo dự báo của Cục khí tượng thủy văn, thời tiết các tỉnh miền Bắc vài ngày tới rét đậm, rét hại, nhiệt độ xuống thấp hủy diệt sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến động vật thủy sản, đặc biệt là loài chịu rét kém như: Cá rô Đông, rô đồng …. Để chủ động phòng chống rét và giảm thiểu tác hại do rét đậm, rét hại, bà con cần thực hiện các biện pháp sau: Giúp bà con ngư dân thương lượng và thực hiện các biện pháp chăm sóc và chống rét cho cá. Hiểu được điều này, chúng tôi xin giới thiệu kỹ thuật chống rét hiệu quả cho cho tôm cá, đặc biệt là cá rô phi đơn tính.
Chọn và chuẩn bị ao nuôi
Ao chống rét cho cá những tháng mùa đông cần chọn ao kín gió. Có diện tích từ 1 –2 sào, nằm ngang với hướng gió bắc. Đất pha cát ao sâu từ 1,3 – 1,4m đáy ít bùn. Có nguồn nước sông ngòi sạch, cấp và thoát nước dễ dàng.
Tháng 10, tháng 11 hàng năm tát hết nước, bắt hết cá tạp: Cá rô, cá quả, dọn sạch cây cỏ ven bờ, bốc bùn lấp hết hang hốc, dùng 50 – 60kg vôi bột/sào, rắc khắp ao để phơi nắng 1 –2 ngày, diệt hết côn trùng gây bệnh cho cá, bón lót 150–200kg phân/sào ao. Tháo nước vào sâu 1,2 – 1,3m để sau 7 – 10 ngày thả cá giống vào nuôi.
Các chọn, thả giống cá
- Cá tôm phải chống rét là các giống cá rô phi đơn tính, cá chim trắng, tôm càng xanh là những giống mới nhập về nuôi ở Việt Nam. Khả năng chịu rét còn kém khi nhiệt độ xuống 8 – 120C kéo dài, cá không chịu nổi sẽ chết.
- Các loại cá, tôm trên một số nhập về chậm nuôi ương còn nhỏ, một số cho đẻ vụ thu cá mới ương, một số loài cá nuôi thịt chưa đạt yêu cầu xuất khẩu đều được chọn đưa vào ao nuôi chống rét.
- Cá đưa vào ao nuôi phải được tuyển chọn những con khỏe mạnh, đều con không xây sát, bệnh tật để tránh cá mắc bệnh trước khi thả, cá được tắm nước muối 3 phần nghìn trong 2 – 3 phút.
- Đối tượng nuôi: Chủ yếu là cá rô phi đơn tính, cá chim trắng. Mật độ thả với cỡ cá 300 – 400 con/kg thì thả 5.000 – 10.000 con/sào bắc bộ. Thời gian thả vào cuối tháng 10, đầu tháng 11. Thả chủ yếu là cá rô phi đơn tính 70%, còn 30% cá chim trắng. Nếu cá to thì mật độ thả thưa hơn.
Quản lý sức khoẻ các đối tượng nuôi
Khi nhiệt độ môi trường ấm trở lại thì người nuôi cần thực hiện một số biện pháp sau:
- Định kỳ 15 ngày/ lần dùng vôi tỏa hoà nước té xuống ao. Liều lượng dùng là 1 – 2kg/100m2. Thả thêm một số đối tượng sống đáy, có khả năng chịu rét như cá chép để khuấy động đáy ao. Tránh hiện tượng cá nằm đáy ao bị chết.
- Khi thấy nước ao bị ô nhiễm, nên sử dụng các loại chế phẩm sinh học làm sạch nước cho ao nuôi. Chẳng hạn như TA – Gold, Zeofish…Trong suốt thời gian trú đông, tuyệt đối không được dùng lưới, các loại phương tiện đánh bắt cá. Làm như vậy để tránh cá bị xây xát dẫn đến bị nhiễm bệnh và chết. Thường xuyên dọn sạch cỏ, rác trong ao và thức ăn thừa ở nơi cho cá ăn.
Kỹ thuật chống rét cho cá
Che ao bằng nilon, cá đưa vào ao chống rét vẫn chăm sóc cho ăn bình thường bằng cám con cò. Định kỳ vào sáng và chiều theo quy trình nuôi cho cá béo khỏe tăng khả năng chống rét. Sang tháng 12, tháng 1 trời rét đậm dùng tre làm giàn trên mặt ao che phủ nilon kín để tăng khả năng giữ nhiệt độ cho ao. Dưới ao bơm nước sâu từ 1,4 – 1,5m. Mặt ao thả bèo tây 2/3 sao về phía bắc chắn gió bắc.
Các ao chống rét cho cá tạo một góc ao về phía bắc sâu. Dùng các sọt đan bằng tre lấy rơm rạ dùng nước vôi phun vào sát trùng, phơi thật khô ấn đầy vào sọt cắm cọc dìm xuống đáy aol. Lúc trời rét cá chui vào tránh rét trên mặt ao thả 2/3 bèo tây về phía bắc. Và thường xuyên bơm nước giữ cao 1,4–1,5m.
Chế độ cho ăn
Khi nhiệt độ nước xuống thấp dưới 14 0C ngừng cho cá ăn vì ở ngưỡng nhiệt độ đó động vật nuôi thủy sản gần như ngừng bắt mồi, nếu đưa thức ăn xuống sẽ gây ô nhiễm môi trường ao nuôi.
Khi nhiệt độ từ 150C trở lên, tranh thủ cho cá ăn vào thời điểm nhiệt độ cao nhất trong ngày, bổ sung them vitamin C, B.complex vào thức ăn nhằm tăng sức đề kháng cho cá với lượng dùng từ 3-5g/kg thức ăn. Với thức ăn công nghiệp nên chọn loại cám có hàm lượng đạm cao từ 28% trở lên để giúp cá hồi phục sức khỏe sau thời gian chống rét.
Thu hoạch cá
Để tranh thủ thời gian nuôi sớm thời vụ, mùa xuân có nhiều thức ăn. Cá lớn nhanh đạt tiêu chuẩn xuất khẩu trước vụ rét năm sau. Vào cuối tháng 2 chuẩn bị sang mùa ấm cần thu hoạch cá tôm giống này bằng cách kéo lưới; tát cạn thu hoạch cá tôm giống này đưa ra ao hồ đã chuẩn bị nuôi thành cá thịt.