Khó để ở lợn là một trong những vấn đề được nhiều bà con quan tâm. Nhất là những bà con đang nuôi lợn nhằm mục đích lấy giống. Trên thực tế, bệnh khó đẻ ở lợn có thể xảy ra do cả nguyên nhân chủ quan và khách quan. Ví dụ như do lợn bẩm sinh đã có xương chậu hẹp, do lợn nái đã quá già, thai quá to, ngược thai, hoặc do người nuôi chăm sóc không đúng cách trong thời gian lợn mang thai.
Khi bị khó đẻ, lợn nái thường rặn nhiều lần nhưng không thể sinh. Về sau các cơn rặn thưa dần do lợn nái quá mệt. Nước ối khi sinh tiết quá nhiều và có màu hồng do lẫn máu. Thậm chí, ngay cả khi sinh con đầu tiên, lợn nái vẫn có thể bị khó đẻ khi sinh những con tiếp theo. Vì thế, khi phát hiện những dấu hiệu trên, bà con nên có biện pháp can thiệp từ sớm để giúp cả lợn mẹ và lợn con an toàn. Mặt khác, trong quá trình lợn mang thai, các biện pháp phòng tránh khó đẻ cũng cần được áp dụng.
Nguyên nhân gây bệnh khó đẻ ở lợn
Một trong những khó khăn đó là bệnh đẻ khó ở lợn. Bệnh này xảy ra do nhiều nguyên nhân khác nhau. Sau đây là những nguyên nhân chủ yếu:
- Do lợn nái không được chăm sóc tốt trong suốt quá trình nuôi từ hậu bị đến khi lợn chửa, đẻ. Ví dụ như ít vận động khiến cơ bụng, cơ hoành, cơ liên sườn yếu và xương chậu hẹp. Trong quá trình chăm sóc chúng ta nên lưu ý đến chế độ ăn. Hãy chú ý bổ sung đầy đủ các khoáng chất, vitamin, cân đối chất đạm, chất xơ… cho lợn. Chúng ta có thể bổ sung chế phẩm sinh học vào trong thức ăn, pha trộn theo tỷ lệ như hướng dẫn. Trong chế phẩm chứa đầy đủ và cân bằng các chất khoáng vi lượng, đa lượng, men, vitamin, acid amin… Điều này sẽ làm cho lợn mẹ tăng sức đề kháng.
- Do xương chậu hẹp bẩm sinh, do thai quá to vì chế độ ăn uống cho lợn nái khi có chửa không đúng quy trình kỹ thuật. Khi lợn chửa bị sốt cao do mắc các bệnh truyền nhiễm đã điều trị trong thời gian khá dài.
- Do lợn nái quá già. Nội tiết tố mất cân bằng hay nồng độ hoormon kích đẻ quá thấp trong thời gian đẻ. Do lợn nái bị liệt 1/3 thân sau. Nơi đẻ, cách đỡ đẻ không đúng kỹ thuật hoặc chưa phù hợp. Trong một số trường hợp, lợn khó để do đẻ ngược thai.
Triệu chứng cho thấy lợn bị khó đẻ
Lợn nái rặn nhiều lần, thời gian lâu mà không đẻ được. Cơn co bóp rặn đẻ thưa dần. Lợn nái mệt mỏi khó chịu. Nước ối tiết nhiều và có lẫn máu (màu hồng nhạt). Có trường hợp lợn nái đẻ được một con rồi nhưng vẫn đẻ khó ở con tiếp theo. Khi thò tay vào thấy thai nằm ngay xương chậu. Tuy nhiên, lợn lại đẻ ngược thai (quay lưng ra). Hoặc trường hợp khác là do xương chậu hẹp nhưng bào thai quá to.
Phòng ngừa bệnh khó đẻ ở lợn như thế nào?
Cần chọn giống lợn hậu bị đúng kỹ thuật về ngoại hình. Nên chọn lợn có hình nêm, phía đầu nhỏ, phía sau to dần. Cần loại bỏ những lợn dị dạng, lợn nhỏ, xương chậu hẹp. Lợn nái quá già cần loại thải. Ngăn chuồng cho lợn nái đẻ riêng biệt, yên tĩnh và giữ vệ sinh. Đỡ đẻ đúng kỹ thuật. Không gây ồn ào trong khi lợn đẻ. Tăng cường chăm sóc nuôi dưỡng tốt, bổ sung kịp thời các nguyên tố vi lượng giúp cho quá trình tiết hoormon phù hợp với từng giai đoạn.
Cách xử lý khi lợn bị khó đẻ
Trường hợp đã vượt quá thời gian rặn đẻ cho phép, cần tiêm Oxytocin 20- 50UI/ con nái. Có thể tiêm vào tĩnh mạch là tốt nhất. Trường hợp không có kết quả, cần can thiệp bằng tay hoặc phẫu thuật để lấy thai ra.
Sau khi can thiệp xong, cần thụt rửa âm đạo bằng nước muối pha loãng. Dùng các loại kháng sinh sau đây chống viêm tử cung, âm đạo:
- Ampicillin 10mg/ kg trọng lượng, ngày tiêm 2 lần
- Ampi-kana 15mg/kg trọng lượng/ngày
- Genta-tylo 2ml/ 10kg trọng lượng
- Gentamycin 4% tiêm 1ml/6kg trọng lượng
- Lincomycin 10% tiêm 1ml/10kg trọng lượng.
Bên cạnh đó, bạn cũng nên dùng các loại thuốc bổ để tăng sức đề kháng cho lợn. Ví dụ như Vitamin E, B-complex, Vitamin E, C, B1.