Cam sành là một giống cây ăn quả thuộc chi Cam chanh, quả của nó gần như quả cam. Đặc biệt, loại quả này có nguồn gốc từ Việt Nam. Quả cam sành rất dễ nhận ra nhờ lớp vỏ dày, sần sùi và thường có màu lục nhạt (khi chín mang sắc cam), các múi thịt có màu cam. Để có trái cam ngon, ngọt chúng ta cần làm tốt việc phòng trừ sâu bệnh cho cây cam sành. Đặc biệt là bệnh rệp bông (Planococcus lilacinus). Đây là một loài côn trùng đa thực, chúng gây hại đến năng suất và chất lượng cây cam sành.
Rệp bông là gì?
Rệp bông (Planococcus lilacinus) còn gọi là rệp sáp giả, hay rệp sáp phân… là một loại côn trùng đa thực. Chúng gây hại cho rất nhiều loại cây ăn trái khác nhau như: ổi, mãng cầu dai (na), mãng cầu xiêm, táo, nhãn… và cả những cây thuộc nhóm cây có múi như: quýt, chanh, bưởi và nhất là cây cam sành.
Cơ thể của rệp có hình bầu dục. Con cái có chiều dài khoảng 2,5-4mm, chiều rộng khoảng 0,7- 3mm, xung quanh cơ thể có tua sáp màu trắng như bông gòn, chúng bám chặt vào những bộ phận non của cây cam như đọt non, lá non, hoa trái… để hút nhựa và có khả năng đẻ hàng trăm quả trứng nhổ ly ty ở ngay dưới bụng. Khi mới nở rệp non có chân để phân tán ra xung quanh, sau đó chân bị thoái hóa dần và chúng bám dính ở một chỗ để chích hút nhựa của cây cho đến khi trưởng thành.
Cả rệp trưởng thành và rệp non (con ấu trùng) bu bám và chích hút nhựa của những chồi non, lá non, hoa, trái non của cây cam sành, nếu mật số nhau, nên việc phòng trị chúng nhiều khi cũng gặp không ít khó khăn do thức ăn của chúng rất phong phú và luôn có mặt trên vườn cây. Vì thế mỗi khi xịt thuốc diệt rệp cho cây cam sành các bạn cũng cần phải phun xịt diệt trừ rệp trên cả những cây trồng khác đang có rệp trong vườn.
Đặc điểm gây hại
Cả con trưởng thành và con ấu trùng đều bu bám và chích hút nhựa của những chồi non, lá non, nụ hoa, hoa, trái non… của cây cam sành. Nếu mật số cao có thể làm cho chồi non, lá non bị xoắn vặn không phát triển được. Nụ hoa, hoa và trái non có thể bị rụng.
Cách phòng trừ rệp bông mang lại kết quả cao
Để phòng trừ rệp bông có kết quả, xin giới thiệu kinh nghiệm những nhà vườn ở Cái Bè (Tiền Giang):
Cách phòng bệnh
– Không nên trồng cam quá dày, thường xuyên tỉa bỏ những cành bị sâu bệnh. Và cành nằm khuất trong tán lá không có khả năng cho trái… để vườn thông thoáng.
– Kiến lửa, kiến cao cẳng, kiến hôi… thường sống cộng sinh với rệp. Chúng ăn chất đường mật do rệp tiết ra và tha rệp đến những nơi có nhiều thức ăn mới. Để hạn chế rệp lây thì phải diệt kiến bằng cách thường xuyên dọn sạch cỏ rác, lá cây mục tủ ở xung quanh gốc. Để phá vỡ nơi trú ngụ của kiến. Khi xịt thuốc trừ rệp nên xịt cả những nơi có nhiều kiến tập trung trên cây. Nếu dưới gốc cây có nhiều kiến thì dùng thuốc Padan, Basudin. Hoặc Regent hột rải xung quanh gốc để diệt kiến.
– Kiến vàng (Oecophylla smaragdina) là thiên địch tiêu diệt côn trùng gây hại cho cây cam quýt. Nên nuôi kiến vàng trong vườn cam để chúng diệt sâu hại, rầy rệp. Nếu vườn đã nuôi kiến vàng thì phải hạn chế phun thuốc hóa học. Vì loài kiến này rất dễ chết bởi thuốc.
Cách trị bệnh
– Do rệp bông có khả năng gây hại nhiều loại cây. Vì thế mỗi khi xịt thuốc diệt trừ rệp trên cây cam sành cũng phải phun xịt diệt trừ rệp trên cả những cây trồng khác đang có rệp trong vườn. Để chúng không lây lan trở lại cây cam sành.
–Kiểm tra vườn cam thường xuyên (nhất là giai đoạn cây đang có đọt non, lá non, bông, trái non…). Để phát hiện sớm và phun thuốc diệt trừ rệp ngay từ khi mật độ còn thấp. Không cho chúng tích lũy số lượng gây hại mạnh. Có thể sử dụng một trong các loại thuốc như: Dầu khoáng DC-Tron Plus 98,8EC, Applaud 10WP; Supracid 40EC/ND; Suprathion 40EC; Bitox 40EC/50EC; Butyl 10WP… Hãy phun trực tiếp vào chỗ có rệp đeo bám. Trước khi phun thuốc nhiều người đã phun bằng nước có pha xà bông. Để rửa trôi bớt lớp phấn sáp bên ngoài con rệp, khi xịt thuốc, thấy hiệu quả của thuốc cao hơn.
– Có bà con còn dùng máy bơm nước có áp suất cao (khi tưới vườn). Xịt mạnh tia nước vào chỗ có nhiều rệp, rệp cũng bị rửa trôi rất nhiều.
