Đối với mô hình chăn nuôi thủy sản công nghiệp việc phòng và trị bệnh rất quan trọng. Để chất lượng thủy sản được đảm bảo vệ sinh cũng như mang lại hiệu quả kinh tế cao thì việc chăm sóc thủy sản khỏe mạnh là điều rất cần thiết. Người chăn nuôi cần phải nắm vững những kiến thức chăn nuôi, đặc biệt là đối với mô hình lớn công nghiệp. Cá tra hiện nay là loài được rất nhiều người nông quan tâm. Cá tra không chỉ có chất lượng dinh dưỡng lớn mà nó còn mang lại năng suất cao nếu biết cách chăn nuôi phù hợp. Tuy nhiên, cá tra dễ bị mắc bệnh xuất huyết. Bài viết này chúng tôi sẽ cung cấp thông tin về những phương pháp phòng trị bệnh xuất hiện ở cá tra cho người nông dân tham khảo.
Nguyên nhân gây bệnh xuất huyết cá tra
Bệnh xuất huyết (hay còn gọi là bệnh đốm đỏ, bệnh nhiễm trùng máu) do vi khuẩn Aeromonas hydrophila trên cá tra được ghi nhận lần đầu tiên tại Mỹ trên cá hồi (nước ngọt) vào năm 1979, sau đó bệnh xuất hiện tại một số nước Châu Á. Tại Việt Nam, bệnh được ghi nhận trước năm 1993. Hiện nay, bệnh xuất hiện ở hầu khắp các vùng nuôi cá nước ngọt và gây thiệt hại lớn về kinh tế cho người nuôi.
Trong quá trình nuôi, các ao nuôi tích tụ mùn bã, bùn, rác và các chất thải khác làm ô nhiễm nguồn nước, tiềm ẩn các mầm bệnh đối với cá nuôi; cá thường bị nhiễm bệnh xuất huyết do vi khuẩn, gây thiệt hại rất lớn. Do vậy, cần chú ý các dấu hiệu bệnh lý và tác nhân gây bệnh để phòng và trị bệnh kịp thời, góp phần giảm thiệt hại và phòng ngừa dịch bệnh lây lan. Bệnh do nhiều loại vi khuẩn như: Aeromonas hydrophila, Pseudomonas sp, E.ictaluri,Clostridium sp,… gây ra.
Các triệu chứng của bệnh
Xuất hiện đốm đỏ trên da và gốc vây, hậu môn xuất huyết. Xoang bụng trương to và có nhiều dịch màu vàng, nội tạng xuất huyết. Gan, thận, lách xưng to, nhũn gan và có màu đỏ sậm. Trường hợp cá bị bệnh ác tính trên điểm đầu có chấm đỏ (lủng sọ), lồi mắt, tốc độ chết nhanh và tỷ lệ hao hụt cao. Phân bố: Bệnh xuất hiện tất cả giai đoạn cá nuôi nhất là lúc nước son đổ về, vào mùa mưa lũ….
Phòng trị bệnh xuất huyết cá tra
Phòng bệnh xuất huyết
Chọn cá giống khỏe mạnh, không nhiễm bệnh. Quản lý môi trường tốt (hút đáy định kỳ, không để nước quá xanh, tránh hiện tượng tảo tàn). Bổ sung men tiêu hóa + vitamin C định kỳ 2-3 lần trong tuần để tăng cường miễn dịch, giúp cá hạn chế bệnh. Diệt khuẩn định kỳ nguồn nước ao nuôi (7-10 ngày/lần). Xổ ký sinh định kỳ 20 ngày/lần đối với cá giống hoặc 30 ngày/lần đối với cá thịt.
Để phòng, chống dịch bệnh tại cơ sở sản xuất cá giống cá bố mẹ, ao nuôi vỗ phải có bờ được kè chắc chắn, không rò rỉ. Nguồn nước cấp vào ao cho qua lưới lọc hai lớp (kích cỡ mắt lưới 40µm). Nước phải đảm bảo chất lượng theo quy định. Mật độ nuôi theo hướng dẫn của cơ quan quản lý nuôi trồng thủy sản.
Cá bố mẹ phải có nguồn gốc rõ ràng. Tất cả phải đạt yêu cầu về chất lượng, khỏe mạnh. Thức ăn được sử dụng phải có chất lượng tốt, không mang mầm bệnh. Đủ lượng đạm theo nhu cầu ở từng giai đoạn phát triển của cá. Các loại thức ăn tổng hợp và tự chế biến phải được bảo quản tốt. Tránh để nhiễm nấm mốc và nhiễm khuẩn; thức ăn tươi sống phải được xử lý tốt, đảm bảo không mang mầm bệnh khi cho cá ăn.
Điều trị bệnh xuất huyết
Ngày thứ 1: Cắt mồi, thay nước làm sạch môi trường tạt Yucca cho cá khỏe. Ngày thứ 2: Diệt khuẩn nguồn nước ao nuôi bằng PV Iodine, Protec… Từ ngày thứ 2 đến ngày thứ 6: Trộn kháng sinh cho cá ăn liên lục 2-5 ngày. Nếu cá giảm bệnh thì cho ăn + bổ gan + men tiêu hóa cho cá mau phục hồi sức khỏe.
