Hoa hướng dương dễ dàng nhận ra bởi hoa màu vàng và cánh hoa lớn giống như hoa cúc vàng. Hoa hướng dương còn được gọi là hoa cúc lớn. Từ lâu, hoa hướng dương đã trở thành loài hoa được trồng trong các khu vườn, được dùng làm thực phẩm, có nơi còn dùng hoa hướng dương làm thuốc chữa bệnh. Hướng dương là loài hoa dễ trồng, dễ chăm sóc, vì có màu vàng tươi nên được nhiều người lựa chọn để chơi Tết.
Để tạo ra những chậu hướng dương khỏe mạnh và tràn đầy sức sống là điều không khó. Nhiều người thích hoa hướng dương vì màu rất đẹp và không phải chăm bón nhiều. Tuy nhiên, do không biết cách chăm sóc nên hoa hướng dương thường nhanh héo và không còn tươi lâu. Bài viết dưới đây sẽ hướng dẫn cách chăm sóc hoa hướng dương tươi lâu, tránh và phòng sâu bệnh.
Bệnh đốm mắt cua trên hoa hướng dương
Bệnh Đốm mắt cua. Bệnh này do nấm Cercospora sp. gây ra.Bệnh này có thể phát sinh, phát triển và gây hại ngay từ khi cây hoa còn nhỏ, nhưng thường gây hại nặng từ khi cây bước vào giai đọan cây ra hoa trở đi. Đúng như cháu đã kể bệnh thường phát sinh trên những lá già ở phía dưới gốc trước, sau đó lan dần lên các lá phía trên khi các lá phía trên bắt đầu già, qua quan sát thực tế vườn hoa cho thấy chúng ít gây hại cho những lá còn non mới ra ở trên ngọn.
Dấu hiệu bệnh
Ban đầu vết bệnh chỉ là những chấm nhỏ màu vàng sau đó lan rộng dần thành những đốm hình tròn, đường kính cỡ một vài mm, cá biệt có khi tới 5 – 6 mm (lớn cỡ hạt bắp như cháu đã thấy), rìa vết bệnh hơi gồ lên, giữa vết bệnh chuyển dần thành màu xám trắng. Nếu gặp điều kiện ẩm ướt trên vết bệnh sẽ mọc ra một lớp nấm mốc màu đen. Trong trường hợp khô hanh vết bệnh sẽ bị thủng rách, tạo ra những vết thủng lỗ trỗ trên lá. Nếu bị hại nặng bệnh sẽ làm cho lá bị vàng và rụng sớm, cây còi cọc, xấu, cho bông nhỏ và ít bông.
Thực tế cho thấy ở những ruộng đất xấu, ít bón phân làm cho cây thiếu dinh dưỡng, cằn cỗi, “già trước tuổi”, cây sinh trưởng và phát triển kém, những thời gian trên đồng ruộng có ẩm độ cao, có mưa và đặc biệt là ở những nơi đất trũng, thoát nước kém, bệnh thường gây hại nhiều hơn.
Nguồn bệnh tồn tại trong hạt giống và trong tàn dư của cây bị bệnh, đây là nguồn bệnh ban đầu ở các vụ sau. Bào tử nấm phát tán đi xa nhờ gió, mưa, không khí, bám dính lên trên lá cây, khi gặp điều kiện thuận lợi (ẩm ướt, nhiệt độ khoảng 25 – 27 độ C) bào tử sẽ nẩy mầm xâm nhập vào bên trong mô cây.
Hạn chế bệnh trên cây hoa hướng dương
Để hạn chế tác hại của bệnh, cháu có thể áp dụng kết hợp một số biện pháp sau đây:
– Không lấy hạt ở những ruộng đã bị bệnh gây hại nhiều để làm giống cho vụ sau.
– Trước khi gieo trồng cây hướng dương ở vụ sau cần thu gom sạch sẽ tàn dư của cây hướng dương ở vụ trước đưa ra khỏi ruộng tiêu hủy để hạn chế nguồn bệnh ban đầu ở đầu vụ. Đồng thời phải cày bừa xới xáo ruộng cho kỹ để chôn vùi nguồn bệnh trên ruộng.
– Lên liếp cao hình mai rùa, đánh rãnh để ruộng thoát nước tốt mỗi khi có mưa hoặc tưới nhiều nước.
– Tăng cường bón thêm phân hữu cơ đã được ủ hoai mục, bón cân đối Đạm, Lân và Kali, bón thêm vôi bột. Tưới nước đầy đủ đảm bảo đủ ẩm thường xuyên cho ruộng, tạo điều kiện cho cây hoa luôn sinh trưởng và phát triển xanh tốt.
– Không gieo trồng quá đầy. Nếu cần có thể tỉa bỏ bớt một số lá già ở dưới gốc, để tạo cho ruộng luôn thông thoáng, mặt ruộng luôn khô ráo, không bị ẩm thấp.
– Kiểm tra ruộng hoa thường xuyên để phát hiện sớm và có biện pháp diệt trừ bệnh kịp thời. Nếu phát hiện có bệnh có thể sử dụng một trong những lọai thuốc như: Topsin M 70WP; Top 50SC; Topan 70WP; Vizincop 50BTN; Zin 80WP; Daconil 75WP hoặc 500SC; Rothamil 75WP… để phun xịt. Trước khi sử dụng nhớ đọc kỹ hướng dẫn của nhà sản xuất có in trên nhãn thuốc.
Bệnh thối rũ héo gốc trên cây hoa hướng dương
Đặc điểm triệu chứng của bệnh
Cây hoa hướng dương bị hư thối gốc sau đó cây héo rũ và chết nên gọi là bệnh thối gốc héo rũ . Bệnh có thể do một số loại nấm và vi khuẩn gây ra như Fusarium oxysporum, F. Lycopersici, Sclerotium rolfsii Sacc, Pseudomonas solanacerum…
Nấm bệnh thường tấn công vào phần gốc của cây giáp với mặt đất. Ban đầu vết bệnh chỉ là một đốm nhỏ có màu nâu, hơi lõm vào. Sau đó phát triển rộng dần ra bao quanh gốc rồi lan xuống tận cổ rễ dưới mặt đất. Chỗ bị bệnh bị thối và phân hủy dần. Sau đó rễ chuyển sang màu nâu đen và thối mục. Bệnh làm cho những lá phía dưới gốc bị héo vàng và rụng, sau đó các lá phía trên héo rũ và chết khô.
Nếu gặp điều kiện ẩm ướt chỗ bị bệnh xuất hiện một lớp nấm mốc màu trắng. Sau đó hình thành nhiều hạch nấm, ban đầu những hạch này có màu trắng. Sau đó chuyển dần sang màu nâu nhạt, rồi màu nâu đậm, có kích thước khoảng 0,5 – 1mm. Những hạch nấm này tồn tại trong đất và là nguồn bệnh cho năm sau.
Ngoài cây hoa hướng dương, nấm bệnh còn gây hại trên nhiều loại cây trồng khác thuộc họ cà, họ đậu đỗ… Do ký chủ rất đa dạng, thức ăn phong phú và luôn có sẳn trên đồng ruộng. Nên việc phòng ngừa bệnh đôi khi cũng gặp không ít khó khăn do rất khó cắt được nguồn bệnh trên đồng ruộng.
Biện pháp phòng tránh bệnh thối gốc
– Sau khi thu hoạch dọn sạch tàn dư của cây hướng dương (nhất là phần gốc rễ) đem ra khỏi ruộng. Trước khi trồng vụ sau cần dọn sạch lại lần nữa những tàn dư còn sót lại. Kể cả tàn dư của những cây ký chủ khác đưa ra khỏi ruộng rồi tiêu hủy để hạn chế nguồn bệnh ban đầu cho vụ sau.
– Cày bừa, xới xáo đất cho kỹ để chôn vùi nguồn bệnh trên ruộng.
– Lên liếp cao ráo, đánh rãnh để ruộng thoát nước tốt mỗi khi có mưa hoặc tưới nhiều nước.
– Tăng cường bón thêm phân hữu đã được ủ hoai mục, bón phân cân đối giữa đạm, lân và kali, bón thêm vôi bột. Tưới nước đầy đủ đảm bảo đủ ẩm thường xuyên cho ruộng. Tạo điều kiện cho cây hoa luôn sinh trưởng và phát triển tốt.
– Không gieo trồng quá dầy. Nếu cần có thể tỉa bỏ bớt một số lá già ở dưới gốc. Để tạo cho ruộng luôn thông thoáng, mặt ruộng luôn khô ráo, không bị ẩm thấp.
– Kiểm tra ruộng hoa thường xuyên để phát hiện sớm và có biện pháp phòng trị bệnh kịp thời. Nếu phát hiện bệnh có thể sử dụng một trong những loại thuốc. Như: Topsin M 70WP; Topan 70WP; Vizincop 50BTN; Daconil 75WP hoặc 500SC; Rothamil 75WP… Liều lượng và cách sử dụng xem kỹ trên nhãn của từng loại thuốc.
Mẹo giúp cây hướng dương nở hoa
Cây hướng dương phát triển tốt sẽ tăng khả năng nở hoa của cây. Để giúp cây phát triển tối đa, cần thường xuyên giữ ẩm đất. Giữ ẩm đất bằng cách dùng bình tưới loại nhỏ, tưới nhẹ nhàng với lượng nước vừa phải tránh làm úng gốc. Hoa hướng dương là loài hoa ưa nắng. vì vậy khi cây đã bén rễ hồi xanh. Cần đặt chậu cây ở chỗ có nhiều ánh nắng. Cần bổ sung dinh dưỡng cho cây mỗi tháng một lần bằng phân hữu cơ hoặc phân NPK hòa loãng với nước. Thường xuyên nhổ cỏ dại, xới đất quanh gốc cây; nhằm ngừa sâu bệnh hại cho cây.
Chỉ nên gieo một hạt hoa hướng dương trong mỗi bầu ươm. Để khi tách hạt đem trồng hoặc sang chậu dễ dàng hơn. Cây hoa hướng dương dễ bị úng gốc nên cần chú ý tưới nước vừa đủ. Mỗi ngày chỉ cần tưới một lần vào buổi sáng là tốt nhất. Khi hạt giống nảy mầm thành cây con (khoảng 7 – 10 ngày). Nên đem cây con vào nơi có bóng mát. Không để ánh sáng mặt trời chiếu trực tiếp vào cây khiến cây thiếu nước, mắc bệnh héo lá, chết khô.
